Author Archives: Librarian

#svasa    #shvasa.     श्वास m. zvAsa breath   स्वसन n. svasana respiration   स्वसङ्ग n. svasaGga Personal Computer (PC) [computer]   श्वासरोग m. zvAsaroga asthma   श्वास-नाल m. zvAsa-nAla air-tubes (tracheae) [zool.]   कोशा-श्वसन … Read More

Preface We must know the present need of human society. And what is that need? Human society is no longer bounded by geographical limits to particular countries or communities. Human society is broader than in the … Read More

Introduction The conception of God and the conception of Absolute Truth are not on the same level. The Śrīmad-Bhāgavatam hits on the target of the Absolute Truth. The conception of God indicates the controller, whereas the … Read More

  धृतराष्ट्र उवाच धर्मक्षेत्रे कुरुक्षेत्रे समवेता युयुत्सव: । मामका: पाण्डवाश्चैव किमकुर्वत सञ्जय ॥ १ ॥ dhṛtarāṣṭra uvāca dharma-kṣetre kuru-kṣetre samavetā yuyutsavaḥ māmakāḥ pāṇḍavāś caiva kim akurvata sañjaya   dhṛtarāṣṭraḥ uvāca — King Dhṛtarāṣṭra said; dharma-kṣetre — … Read More

आदित्यानामहं विष्णुर्ज्योतिषां रविरंश‍ुमान् । मरीचिर्मरुतामस्मि नक्षत्राणामहं शशी ॥ २१ ॥ ādityānām ahaṁ viṣṇur jyotiṣāṁ ravir aṁśumān marīcir marutām asmi nakṣatrāṇām ahaṁ śaśī Synonyms ādityānām — of the Ādityas; aham — I am; viṣṇuḥ — the Supreme … Read More

कथं विद्यामहं योगिंस्त्वां सदा परिचिन्तयन् । केषु केषु च भावेषु चिन्त्योऽसि भगवन्मया ॥ १७ ॥ kathaṁ vidyām ahaṁ yogiṁs tvāṁ sadā paricintayan keṣu keṣu ca bhāveṣu cintyo ’si bhagavan mayā Synonyms katham — how; vidyām aham … Read More

ŚB 2.4.7 यथा गोपायति विभुर्यथा संयच्छते पुन: । यां यां शक्तिमुपाश्रित्य पुरुशक्ति: पर: पुमान् । आत्मानं क्रीडयन् क्रीडन् करोति विकरोति च ॥ ७ ॥ yathā gopāyati vibhur yathā saṁyacchate punaḥ yāṁ yāṁ śaktim upāśritya puru-śaktiḥ paraḥ … Read More

#Kim   किम् ind. kim what? how? whence? wherefore? why?   किम् ind. kim wherefore then?   किम् ind. kim what for?   किम् indecl. kim whence?   किम् indecl. kim why?   किम् indecl. kim … Read More

  क्ल‍ैब्यं मा स्म गमः पार्थ नैतत्त्वय्युपपद्यते । क्षुद्रं हृदयदौर्बल्यं त्यक्त्वोत्तिष्ठ परन्तप ॥ ३ ॥   klaibyaṁ mā sma gamaḥ pārtha naitat tvayy upapadyate kṣudraṁ hṛdaya-daurbalyaṁ tyaktvottiṣṭha paran-tapa   Synonyms klaibyam — impotence; mā sma — … Read More

  कुलक्षये प्रणश्यन्ति कुलधर्माः सनातनाः । धर्मे नष्टे कुलं कृत्स्नमधर्मोऽभिभवत्युत ॥ ३९ ॥ kula-kṣaye praṇaśyanti kula-dharmāḥ sanātanāḥ dharme naṣṭe kulaṁ kṛtsnam adharmo ’bhibhavaty uta Synonyms kula-kṣaye — in destroying the family; praṇaśyanti — become vanquished; kula-dharmāḥ … Read More

  अर्जुन उवाच   दृष्ट्वेमं स्वजनं कृष्ण युयुत्सुं समुपस्थितम् ।   सीदन्ति मम गात्राणि मुखं च परिश‍ुष्यति ॥ २८ ॥   arjuna uvāca dṛṣṭvemaṁ sva-janaṁ kṛṣṇa yuyutsuṁ samupasthitam sīdanti mama gātrāṇi mukhaṁ ca pariśuṣyati   Synonyms … Read More

Bg. 15.6 न तद्भ‍ासयते सूर्यो न शशाङ्को न पावक: । यद्ग‍त्वा न निवर्तन्ते तद्धाम परमं मम ॥ ६ ॥ na tad bhāsayate sūryo na śaśāṅko na pāvakaḥ yad gatvā na nivartante tad dhāma paramaṁ mama Synonyms … Read More

  सञ्जय उवाच एवमुक्तो हृषीकेशो गुडाकेशेन भारत । सेनयोरुभयोर्मध्ये स्थापयित्वा रथोत्तमम् ॥ २४ ॥ sañjaya uvāca evam ukto hṛṣīkeśo guḍākeśena bhārata senayor ubhayor madhye sthāpayitvā rathottamam   Synonyms sañjayaḥ uvāca — Sañjaya said; evam — thus; … Read More

  अर्जुन उवाच सेनयोरुभयोर्मध्ये रथं स्थापय मेऽच्युत । यावदेतान्निरीक्षेऽहं योद्‍धुकामानवस्थितान् ॥ २१ ॥ कैर्मया सह योद्धव्यमस्मिन्‍रणसमुद्यमे ॥ २२ ॥ arjuna uvāca senayor ubhayor madhye rathaṁ sthāpaya me ’cyuta yāvad etān nirīkṣe ’haṁ yoddhu-kāmān avasthitān kair mayā … Read More

  अनन्तविजयं राजा कुन्तीपुत्रो युधिष्ठिरः । नकुलः सहदेवश्च सुघोषमणिपुष्पकौ ॥ १६ ॥ काश्यश्च परमेष्वास: शिखण्डी च महारथ: । धृष्टद्युम्न‍ो विराटश्च सात्यकिश्‍चापराजित: ॥ १७ ॥ द्रुपदो द्रौपदेयाश्च सर्वश: पृथिवीपते । सौभद्रश्च महाबाहु: शङ्खान्दध्मु: पृथक्पृथक् ॥ १८ ॥ … Read More

  ततः शङ्खाश्च भेर्यश्च पणवानकगोमुखाः । सहसैवाभ्यहन्यन्त स शब्दस्तुमुलोऽभवत् ॥ १३ ॥ tataḥ śaṅkhāś ca bheryaś ca paṇavānaka-gomukhāḥ sahasaivābhyahanyanta sa śabdas tumulo ’bhavat   Synonyms tataḥ — thereafter; śaṅkhāḥ — conchshells; ca — also; bheryaḥ — … Read More

#Svaira   स्वैर adj. svaira wilful   स्वैर adj. svaira doing what one likes   स्वैर adj. svaira going where one likes   स्वैर adj. svaira unrestrained   स्वैर adj. svaira independent   स्वैर adj. svaira … Read More

ŚB 2.3.20 बिले बतोरुक्रमविक्रमान् ये न श‍ृण्वत: कर्णपुटे नरस्य । जिह्वासती दार्दुरिकेव सूत न चोपगायत्युरुगायगाथा: ॥ २० ॥ bile batorukrama-vikramān ye na śṛṇvataḥ karṇa-puṭe narasya jihvāsatī dārdurikeva sūta na copagāyaty urugāya-gāthāḥ Synonyms bile — snake holes; … Read More

#Tatha    #tata   तत m. tata fond name for any relative   तट m. taTa bank   तट m. taTa margin   तट m. n taTa beach   तट m. n. taTa slope   तट … Read More

श्रीभगवानुवाच भूय एव महाबाहो श‍ृणु मे परमं वच: । यत्तेऽहं प्रीयमाणाय वक्ष्यामि हितकाम्यया ॥ १ ॥ śrī-bhagavān uvāca bhūya eva mahā-bāho śṛṇu me paramaṁ vacaḥ yat te ’haṁ prīyamāṇāya vakṣyāmi hita-kāmyayā Synonyms śrī-bhagavān uvāca — the … Read More