Author Archives: Librarian

नभ:स्पृशं दीप्‍तमनेकवर्णं व्यात्ताननं दीप्‍तविशालनेत्रम् । दृष्ट्वा हि त्वां प्रव्यथितान्तरात्मा धृतिं न विन्दामि शमं च विष्णो ॥ २४ ॥ nabhaḥ-spṛśaṁ dīptam aneka-varṇaṁ vyāttānanaṁ dīpta-viśāla-netram dṛṣṭvā hi tvāṁ pravyathitāntar-ātmā dhṛtiṁ na vindāmi śamaṁ ca viṣṇo Synonyms nabhaḥ-spṛśam — … Read More

    श्री भगवानुवाच काम एष क्रोध एष रजोगुणसमुद्भ‍वः । महाशनो महापाप्मा विद्ध्येनमिह वैरिणम् ॥ ३७ ॥ śrī-bhagavān uvāca kāma eṣa krodha eṣa rajo-guṇa-samudbhavaḥ mahāśano mahā-pāpmā viddhy enam iha vairiṇam   Synonyms śri-bhagavān uvāca — the … Read More

  अर्जुन उवाच अथ केन प्रयुक्तोऽयं पापं चरति पूरुषः । अनिच्छन्नपि वार्ष्णेय बलादिव नियोजितः ॥ ३६ ॥ arjuna uvāca atha kena prayukto ’yaṁ pāpaṁ carati pūruṣaḥ anicchann api vārṣṇeya balād iva niyojitaḥ   Synonyms arjunaḥ uvāca … Read More

ŚB 1.5.40 त्वमप्यदभ्रश्रुत विश्रुतं विभो: समाप्यते येन विदां बुभुत्सितम् । प्राख्याहि दु:खैर्मुहुरर्दितात्मनां सङ्‍क्लेशनिर्वाणमुशन्ति नान्यथा ॥ ४० ॥ tvam apy adabhra-śruta viśrutaṁ vibhoḥ samāpyate yena vidāṁ bubhutsitam prākhyāhi duḥkhair muhur arditātmanāṁ saṅkleśa-nirvāṇam uśanti nānyathā Synonyms tvam — … Read More

ŚB 1.5.38 इति मूर्त्यभिधानेन मन्त्रमूर्तिममूर्तिकम् । यजते यज्ञपुरुषं स सम्यग्दर्शन: पुमान् ॥ ३८ ॥ iti mūrty-abhidhānena mantra-mūrtim amūrtikam yajate yajña-puruṣaṁ sa samyag-darśanaḥ pumān Synonyms iti — thus; mūrti — representation; abhidhānena — in sound; mantra–mūrtim — … Read More

ŚB 1.5.36 कुर्वाणा यत्र कर्माणि भगवच्छिक्षयासकृत् । गृणन्ति गुणनामानि कृष्णस्यानुस्मरन्ति च ॥ ३६ ॥ kurvāṇā yatra karmāṇi bhagavac-chikṣayāsakṛt gṛṇanti guṇa-nāmāni kṛṣṇasyānusmaranti ca Synonyms kurvāṇāḥ — while performing; yatra — thereupon; karmāṇi — duties; bhagavat — the … Read More

ŚB 1.5.35 यदत्र क्रियते कर्म भगवत्परितोषणम् । ज्ञानं यत्तदधीनं हि भक्तियोगसमन्वितम् ॥ ३५ ॥ yad atra kriyate karma bhagavat-paritoṣaṇam jñānaṁ yat tad adhīnaṁ hi bhakti-yoga-samanvitam Synonyms yat — whatever; atra — in this life or world; … Read More

ŚB 1.5.34 एवं नृणां क्रियायोगा: सर्वे संसृतिहेतव: । त एवात्मविनाशाय कल्पन्ते कल्पिता: परे ॥ ३४ ॥ evaṁ nṛṇāṁ kriyā-yogāḥ sarve saṁsṛti-hetavaḥ ta evātma-vināśāya kalpante kalpitāḥ pare Synonyms evam — thus; nṛṇām — of the human being; … Read More

ŚB 1.5.30 ज्ञानं गुह्यतमं यत्तत्साक्षाद्भ‍गवतोदितम् । अन्ववोचन् गमिष्यन्त: कृपया दीनवत्सला: ॥ ३० ॥ jñānaṁ guhyatamaṁ yat tat sākṣād bhagavatoditam anvavocan gamiṣyantaḥ kṛpayā dīna-vatsalāḥ Synonyms jñānam — knowledge; guhyatamam — most confidential; yat — what is; tat … Read More

ŚB 1.5.26 तत्रान्वहं कृष्णकथा: प्रगायता- मनुग्रहेणाश‍ृणवं मनोहरा: । ता: श्रद्धया मेऽनुपदं विश‍ृण्वत: प्रियश्रवस्यङ्ग ममाभवद्रुचि: ॥ २६ ॥ tatrānvahaṁ kṛṣṇa-kathāḥ pragāyatām anugraheṇāśṛṇavaṁ manoharāḥ tāḥ śraddhayā me ’nupadaṁ viśṛṇvataḥ priyaśravasy aṅga mamābhavad ruciḥ Synonyms tatra — thereupon; anu … Read More

ŚB 1.5.28 इत्थं शरत्प्रावृषिकावृतू हरे- र्विश‍ृण्वतो मेऽनुसवं यशोऽमलम् । सङ्कीर्त्यमानं मुनिभिर्महात्मभि- र्भक्ति: प्रवृत्तात्मरजस्तमोपहा ॥ २८ ॥ itthaṁ śarat-prāvṛṣikāv ṛtū harer viśṛṇvato me ’nusavaṁ yaśo ’malam saṅkīrtyamānaṁ munibhir mahātmabhir bhaktiḥ pravṛttātma-rajas-tamopahā Synonyms ittham — thus; śarat — … Read More

ŚB 1.5.24 ते मय्यपेताखिलचापलेऽर्भके दान्तेऽधृतक्रीडनकेऽनुवर्तिनि । चक्रु: कृपां यद्यपि तुल्यदर्शना: शुश्रूषमाणे मुनयोऽल्पभाषिणि ॥ २४ ॥ te mayy apetākhila-cāpale ’rbhake dānte ’dhṛta-krīḍanake ’nuvartini cakruḥ kṛpāṁ yadyapi tulya-darśanāḥ śuśrūṣamāṇe munayo ’lpa-bhāṣiṇi Synonyms te — they; mayi — unto … Read More

ŚB 1.5.21 त्वमात्मनात्मानमवेह्यमोघद‍ृक् परस्य पुंस: परमात्मन: कलाम् । अजं प्रजातं जगत: शिवाय त- न्महानुभावाभ्युदयोऽधिगण्यताम् ॥ २१ ॥ tvam ātmanātmānam avehy amogha-dṛk parasya puṁsaḥ paramātmanaḥ kalām ajaṁ prajātaṁ jagataḥ śivāya tan mahānubhāvābhyudayo ’dhigaṇyatām Synonyms tvam — yourself; … Read More

ŚB 1.5.19 न वै जनो जातु कथञ्चनाव्रजे- न्मुकुन्दसेव्यन्यवदङ्ग संसृतिम् । स्मरन्मुकुन्दाङ्‌घ्र्युरपगूहनं पुन- र्विहातुमिच्छेन्न रसग्रहो जन: ॥ १९ ॥ na vai jano jātu kathañcanāvrajen mukunda-sevy anyavad aṅga saṁsṛtim smaran mukundāṅghry-upagūhanaṁ punar vihātum icchen na rasa-graho janaḥ Synonyms … Read More

ŚB 1.5.18 तस्यैव हेतो: प्रयतेत कोविदो न लभ्यते यद्भ्रमतामुपर्यध: । तल्लभ्यते दु:खवदन्यत: सुखं कालेन सर्वत्र गभीररंहसा ॥ १८ ॥ tasyaiva hetoḥ prayateta kovido na labhyate yad bhramatām upary adhaḥ tal labhyate duḥkhavad anyataḥ sukhaṁ kālena sarvatra … Read More

ŚB 1.5.17 त्यक्त्वा स्वधर्मं चरणाम्बुजं हरे- र्भजन्नपक्‍वोऽथ पतेत्ततो यदि । यत्र क्‍व वाभद्रमभूदमुष्य किं को वार्थ आप्तोऽभजतां स्वधर्मत: ॥ १७ ॥ tyaktvā sva-dharmaṁ caraṇāmbujaṁ harer bhajann apakvo ’tha patet tato yadi yatra kva vābhadram abhūd amuṣya … Read More

ŚB 1.5.16 विचक्षणोऽस्यार्हति वेदितुं विभो- रनन्तपारस्य निवृत्तित: सुखम् । प्रवर्तमानस्य गुणैरनात्मन- स्ततो भवान्दर्शय चेष्टितं विभो: ॥ १६ ॥ vicakṣaṇo ’syārhati vedituṁ vibhor ananta-pārasya nivṛttitaḥ sukham pravartamānasya guṇair anātmanas tato bhavān darśaya ceṣṭitaṁ vibhoḥ Synonyms vicakṣaṇaḥ — … Read More