ŚB 2.5.18 सत्त्वं रजस्तम इति निर्गुणस्य गुणास्त्रय: । स्थितिसर्गनिरोधेषु गृहीता मायया विभो: ॥ १८ ॥ sattvaṁ rajas tama iti nirguṇasya guṇās trayaḥ sthiti-sarga-nirodheṣu gṛhītā māyayā vibhoḥ Synonyms sattvam — the mode of goodness; rajaḥ — the … Read More
ŚB 2.5.26-29 नभसोऽथ विकुर्वाणादभूत् स्पर्शगुणोऽनिल: । परान्वयाच्छब्दवांश्च प्राण ओज: सहो बलम् ॥ २६ ॥ वायोरपि विकुर्वाणात् कालकर्मस्वभावत: । उदपद्यत तेजो वै रूपवत् स्पर्शशब्दवत् ॥ २७ ॥ तेजसस्तु विकुर्वाणादासीदम्भो रसात्मकम् । रूपवत् स्पर्शवच्चाम्भो घोषवच्च परान्वयात् ॥ २८ … Read More
ŚB 2.5.30 वैकारिकान्मनो जज्ञे देवा वैकारिका दश । दिग्वातार्कप्रचेतोऽश्विवह्नीन्द्रोपेन्द्रमित्रका: ॥ ३० ॥ vaikārikān mano jajñe devā vaikārikā daśa dig-vātārka-praceto ’śvi- vahnīndropendra-mitra-kāḥ Synonyms vaikārikāt — from the mode of goodness; manaḥ — the mind; jajñe — generated; devāḥ … Read More
ŚB 2.5.38 भूर्लोक: कल्पित: पद्भ्यां भुवर्लोकोऽस्य नाभित: । हृदा स्वर्लोक उरसा महर्लोको महात्मन: ॥ ३८ ॥ bhūrlokaḥ kalpitaḥ padbhyāṁ bhuvarloko ’sya nābhitaḥ hṛdā svarloka urasā maharloko mahātmanaḥ Synonyms bhūḥ — the lower planetary systems up to the … Read More
ŚB 2.5.34 वर्षपूगसहस्रान्ते तदण्डमुदकेशयम् । कालकर्मस्वभावस्थो जीवोऽजीवमजीवयत् ॥ ३४ ॥ varṣa-pūga-sahasrānte tad aṇḍam udake śayam kāla-karma-svabhāva-stho jīvo ’jīvam ajīvayat Synonyms varṣa–pūga — many years; sahasra–ante — of thousands of years; tat — that; aṇḍam — the universal … Read More
ŚB 2.5.40-41 तत्कट्यां चातलं क्लृप्तमूरुभ्यां वितलं विभो: । जानुभ्यां सुतलं शुद्धं जङ्घाभ्यां तु तलातलम् ॥ ४० ॥ महातलं तु गुल्फाभ्यां प्रपदाभ्यां रसातलम् । पातालं पादतलत इति लोकमय: पुमान् ॥ ४१ ॥ tat-kaṭyāṁ cātalaṁ kḷptam ūrubhyāṁ vitalaṁ … Read More
Srimad-Bhagavatam 1.4.30 तथापि बत मे दैह्यो ह्यात्मा चैवात्मना विभु: । असम्पन्न इवाभाति ब्रह्मवर्चस्य सत्तम: ॥ ३० ॥ tathāpi bata me daihyo hy ātmā caivātmanā vibhuḥ asampanna ivābhāti brahma-varcasya sattamaḥ Synonyms tathāpi — although; bata — defect; … Read More
Srimad-Bhagavatam 1.4.31 किं वा भागवता धर्मा न प्रायेण निरूपिता: । प्रिया: परमहंसानां त एव ह्यच्युतप्रिया: ॥ ३१ ॥ kiṁ vā bhāgavatā dharmā na prāyeṇa nirūpitāḥ priyāḥ paramahaṁsānāṁ ta eva hy acyuta-priyāḥ Synonyms kim vā — or; … Read More
ŚB 1.4.25 स्त्रीशूद्रद्विजबन्धूनां त्रयी न श्रुतिगोचरा । कर्मश्रेयसि मूढानां श्रेय एवं भवेदिह । इति भारतमाख्यानं कृपया मुनिना कृतम् ॥ २५ ॥ strī-śūdra-dvijabandhūnāṁ trayī na śruti-gocarā karma-śreyasi mūḍhānāṁ śreya evaṁ bhaved iha iti bhāratam ākhyānaṁ kṛpayā muninā … Read More
ŚB 1.4.21 तत्रर्ग्वेदधर: पैल: सामगो जैमिनि: कवि: । वैशम्पायन एवैको निष्णातो यजुषामुत ॥ २१ ॥ tatrarg-veda-dharaḥ pailaḥ sāmago jaiminiḥ kaviḥ vaiśampāyana evaiko niṣṇāto yajuṣām uta Synonyms tatra — thereupon; ṛg–veda–dharaḥ — the professor of the Ṛg … Read More
ŚB 1.4.20 ऋग्यजु:सामाथर्वाख्या वेदाश्चत्वार उद्धृता: । इतिहासपुराणं च पञ्चमो वेद उच्यते ॥ २० ॥ ṛg-yajuḥ-sāmātharvākhyā vedāś catvāra uddhṛtāḥ itihāsa-purāṇaṁ ca pañcamo veda ucyate Synonyms ṛg–yajuḥ–sāma–atharva–ākhyāḥ — the names of the four Vedas; vedāḥ — the Vedas; … Read More
ŚB 1.4.13 तत्सर्वं न: समाचक्ष्व पृष्टो यदिह किञ्चन । मन्ये त्वां विषये वाचां स्नातमन्यत्र छान्दसात् ॥ १३ ॥ tat sarvaṁ naḥ samācakṣva pṛṣṭo yad iha kiñcana manye tvāṁ viṣaye vācāṁ snātam anyatra chāndasāt Synonyms tat — … Read More
ŚB 1.4.12 शिवाय लोकस्य भवाय भूतये य उत्तमश्लोकपरायणा जना: । जीवन्ति नात्मार्थमसौ पराश्रयं मुमोच निर्विद्य कुत: कलेवरम् ॥ १२ ॥ śivāya lokasya bhavāya bhūtaye ya uttama-śloka-parāyaṇā janāḥ jīvanti nātmārtham asau parāśrayaṁ mumoca nirvidya kutaḥ kalevaram Synonyms … Read More
ŚB 1.4.10 स सम्राट् कस्य वा हेतो: पाण्डूनां मानवर्धन: । प्रायोपविष्टो गङ्गायामनादृत्याधिराट्श्रियम् ॥ १० ॥ sa samrāṭ kasya vā hetoḥ pāṇḍūnāṁ māna-vardhanaḥ prāyopaviṣṭo gaṅgāyām anādṛtyādhirāṭ-śriyam Synonyms saḥ — he; samrāṭ — the Emperor; kasya — for … Read More
ŚB 1.4.9 अभिमन्युसुतं सूत प्राहुर्भागवतोत्तमम् । तस्य जन्म महाश्चर्यं कर्माणि च गृणीहि न: ॥ ९ ॥ abhimanyu-sutaṁ sūta prāhur bhāgavatottamam tasya janma mahāścaryaṁ karmāṇi ca gṛṇīhi naḥ Synonyms abhimanyu–sutam — the son of Abhimanyu; sūta — … Read More
ŚB 1.4.2 शौनक उवाच सूत सूत महाभाग वद नो वदतां वर । कथां भागवतीं पुण्यां यदाह भगवाञ्छुक: ॥ २ ॥ śaunaka uvāca sūta sūta mahā-bhāga vada no vadatāṁ vara kathāṁ bhāgavatīṁ puṇyāṁ yad āha bhagavāñ chukaḥ … Read More
एवं प्रवर्तितं चक्रं नानुवर्तयतीह यः । अघायुरिन्द्रियारामो मोघं पार्थ स जीवति ॥ १६ ॥ evaṁ pravartitaṁ cakraṁ nānuvartayatīha yaḥ aghāyur indriyārāmo moghaṁ pārtha sa jīvati Synonyms evam — thus; pravartitam — established by the … Read More
देवान्भावयतातेन ते देवा भावयन्तु वः । परस्परं भावयन्तः श्रेयः परमवाप्स्यथ ॥ ११ ॥ devān bhāvayatānena te devā bhāvayantu vaḥ parasparaṁ bhāvayantaḥ śreyaḥ param avāpsyatha Synonyms devān — demigods; bhāvayatā — having pleased; anena — … Read More
यज्ञार्थात्कर्मणोऽन्यत्र लोकोऽयं कर्मबन्धनः । तदर्थं कर्म कौन्तेय मुक्तसङ्गः समाचर ॥ ९ ॥ yajñārthāt karmaṇo ’nyatra loko ’yaṁ karma-bandhanaḥ tad-arthaṁ karma kaunteya mukta-saṅgaḥ samācara Synonyms yajña-arthāt — done only for the sake of Yajña, or … Read More
CHAPTER FIFTY-ONE Perverted Expression of Mellows Rasābhāsa, or incompatible mixtures of mellows, may be classified as uparasa (false expression), anurasa (imitation) and aparasa (perverted or misrepresented mellows). There is the following statement by an impersonalist who … Read More
